با استفاده از سیستم‌های ایمنی هوشمند و ارتقاء سلامت شغلی می‌توان دستیابی به اهداف توسعه پایدار را هموار نمود. دستیابی به این اهداف با راهکارهای فناورانه مانند استفاده از حسگرها و سیستم‌های مانیتورینگ هوشمند، استفاده از فناوری‌های نوین برای ایجاد محیط کار سالم و ایمن و آموزش کارکنان در زمینه حفظ ایمنی و توجه به سلامت شغلی انجام می‌شود.
اقدام‌های راهبردی جهت مدیریت هوشمند ایمنی و سلامت شغلی با رویکرد توسعه‌ای صنعت 4 و 5 در جدول 1 بیان شده است. همچنین ملاحظات فنی جهت مدیریت هوشمند ایمنی و ارتقاء سلامت شغلی در صنعت مس در جدول 2 به تفکیک امورهای تولیدی گردآوری شده است.
جدول 1- اقدام‌های راهبردی جهت مدیریت هوشمند ایمنی و ارتقاء سلامت شغلی با رویکرد توسعه‌ای صنعت 4 و 5
| اهداف صنعت 4 و 5 | اقدام‌های راهبردی |
|---|---|
| هوشمندسازی | – بکارگیری سامانه‌های مانیتورینگ و کنترل هوشمند برای مدیریت ایمنی. – استفاده از حسگرها و دستگاه‌های اینترنت اشیا (IoT) برای نظارت بر پارامترهای ایمنی. |
| کربن صفر | – توسعه راهکارهای کربن‌زدایی مانند جذب و ذخیره‌سازی کربن (CCS) با هدف بهبود ایمنی و سلامت شغلی. |
| باطله صفر | – بهینه‌سازی فرآیندهای تولید با هدف کاهش باطله و پسماندهای دارای ریسک برای سلامت کارکنان. |
| توسعه پایدار | – ترویج فرهنگ ایمنی در میان کارکنان و جوامع محلی. |
جدول 2- ملاحظات فنی جهت مدیریت هوشمند ایمنی و ارتقاء سلامت شغلی در صنعت مس
| واحدهای تولیدی | اقدام عملیاتی |
|---|---|
| معدن | – استفاده از سیستم‌های مانیتورینگ آنلاین برای تشخیص زودهنگام خطرات مثل انفجار، ریزش تونل و ریسک‌های ناشی از تجهیزات سنگین. – کاهش حضور انسان در مناطق خطرناک با استفاده از ماشین‌آلات خودکار یا ربات‌ها. – توجه به ایمنی کارکنان در محیط‌های پرخطر با اجرای سیستم‌های نظارت و هشدار خودکار. – نصب سیستم‌های کنترل گرد و غبار و فیلترها برای جلوگیری از انتشار آلودگی. – استفاده از فناوری‌های بازیافت آب و جلوگیری از آلودگی منابع آبی در نتیجه استخراج مواد معدنی. – انتخاب مواد و فرآیندهای شیمیایی کم‌ضرر برای جلوگیری از آلودگی خاک و آب‌های زیرزمینی. |
| تغلیظ | – پایش و مدیریت خطرات مرتبط با مواد شیمیایی مورد استفاده در فرآیندهای تغلیظ، مانند اسیدها و بازها. – استفاده از فناوری‌های پوشیدنی برای مانیتورینگ وضعیت سلامت کارکنان در محیط‌های خطرناک. |
| ذوب | – استفاده از فناوری‌های خودکار و هوشمند برای کنترل فرآیندهای ذوب در دماهای بالا و کاهش ریسک‌های ایمنی. – سیستم‌های پایش و کنترل انتشار گازهای خطرناک مانند دی‌اکسید گوگرد (SO2) و سایر گازهای سمی. – پیاده‌سازی فناوری‌های جذب و ذخیره‌سازی کربن (CCS) برای کاهش انتشار CO2 و سایر گازهای مضر. – استفاده از فناوری‌های پوشیدنی برای مانیتورینگ وضعیت سلامت کارکنان در محیط‌های خطرناک. |
| پالایشگاه | – پایش و مدیریت ریسک‌های مرتبط با استفاده از اسیدها و الکترولیت‌ها در فرآیندهای پالایش الکتریکی. – استفاده از سیستم‌های هشدار هوشمند برای شناسایی نشت‌های شیمیایی یا سایر حوادث بالقوه خطرناک. – کاهش مصرف مواد شیمیایی خطرناک از طریق بهینه‌سازی فرآیندهای پالایش و استفاده از روش‌های دوستدار محیط زیست. – به‌کارگیری انرژی‌های تجدیدپذیر در مراحل مختلف پالایش برای کاهش ردپای کربن. |