مدیریت مصرف انرژی و محیط زیست در صنایع از طریق سیستم‌های هوشمند مدیریت انرژی، بهره‌گیری از انرژی‌های تجدیدپذیر، و جمع‌آوری و تحلیل داده‌های مصرف انرژی انجام می‌شود. به منظور دستیابی به این اهداف در صنعت مس، تمرکز بر استفاده از سیستم‌های پایش و مدیریت هوشمند انرژی، راه‌اندازی پروژه‌های انرژی خورشیدی و بادی، و به‌کارگیری داده‌های کلان و هوش مصنوعی برای بهینه‌سازی مصرف انرژی در تجهیزات و فرآیندهای تولید و نیل به اهداف کربن صفر مورد توجه قرار دارد.
جدول ۱ اقدام‌های راهبردی جهت مدیریت هوشمند انرژی و محیط زیست با رویکرد توسعه‌ای صنعت ۴ و ۵ را فهرست می‌کند. همچنین ملاحظات فنی جهت پیاده‌سازی این مهم در جدول ۲ و به تفکیک امورهای تولیدی گردآوری شده است.

جدول ۱: اقدام‌های راهبردی جهت مدیریت هوشمند انرژی و محیط زیست با رویکرد توسعه‌ای صنعت ۴ و ۵

اهداف صنعت ۴ و ۵ اقدام‌های راهبردی
هوشمندسازی – ایجاد سیستم‌های هوشمند پایش انرژی و اجرای اقدامات بهینه‌سازی در تمامی مراحل تولید مس از اکتشاف، استخراج، حمل‌ونقل تا فرآوری و ذوب
– استفاده هوشمند از منابع تجدیدپذیر برای کاهش وابستگی به سوخت‌های فسیلی و کاهش انتشار کربن
– افزایش بهره‌وری در تمامی فرآیندهای معدن‌کاری و تولید مس با هوشمندسازی مصرف انرژی
کربن صفر – سرمایه‌گذاری در فناوری‌های جدید برای کاهش یا حذف کامل انتشار CO2، استفاده از تجهیزات کم‌مصرف و بهینه‌سازی فرآیندهای تولید
– اجرای پروژه‌های ابتکاری برای کربن‌زدایی تمامی مراحل تولید مس از معدن تا فرآیندهای نهایی
– بهره‌گیری از سوخت‌های پاک مانند هیدروژن و برق برای به حداقل رساندن ردپای کربن
باطله صفر – ایجاد سیستم‌های بازیافت باطله‌ و بهینه‌سازی فرآیندهایی که باطله تولید می‌کنند (با هدف حرکت به سمت باطله صفر)
– استفاده از فناوری‌های پیشرفته مانند فرآیندهای بیولیچینگ برای استفاده بهینه از مواد معدنی و کاهش تولید باطله
– اجرای برنامه‌های مدیریت پسماند برای کاهش باطله‌های جامد و خطرناک و بازیافت کامل مواد معدنی با حداقل مصرف انرژی
توسعه پایدار – حفاظت از منابع طبیعی، کاهش تأثیرات منفی زیست‌محیطی و بازسازی مناطق معدنی پس از اتمام استخراج
– ایجاد تعادل میان اهداف اقتصادی و اهداف محیط‌زیستی و اجتماعی برای تضمین توسعه پایدار
– اجرای استانداردهای سختگیرانه زیست‌محیطی و کاهش آثار مخرب زیست‌محیطی از طریق ترمیم زیستگاه‌ها، کاهش گرد و غبار و کنترل آلودگی هوا و خاک

جدول ۲: ملاحظات فنی جهت مدیریت هوشمند انرژی و محیط زیست در صنعت مس

واحدهای تولیدی اقدام عملیاتی
معدن – بهره‌گیری از فناوری اینترنت اشیاء (IoT) برای نظارت بر عملکرد تجهیزات معدنی و مصرف انرژی در لحظه
– نصب سنسورها برای ردیابی مصرف انرژی ماشین‌آلات استخراج و سیستم‌های حمل‌ونقل مواد معدنی
– به‌کارگیری ماشین‌آلات خودکار و هوشمند برای بهینه‌سازی عملیات حفاری و حمل‌ونقل که منجر به افزایش بهره‌وری انرژی می‌شود
– استفاده از ماشین‌آلات و تجهیزات برقی و یا مبتنی بر انرژی‌های تجدیدپذیر به جای ماشین‌آلات دیزلی
– استفاده از تکنولوژی‌های پیشرفته فرآوری برای کاهش ضایعات معدنی در مرحله جداسازی مواد باارزش از مواد زائد
– اجرای سیستم‌های بازیافت و تصفیه آب برای استفاده مجدد در فرآیندهای استخراج و کاهش وابستگی به منابع طبیعی
تغلیظ – استفاده از تجهیزات هوشمند برای پایش و کنترل فرآیند خردایش سنگ معدن و آسيا به‌منظور کاهش مصرف انرژی و افزایش کارایی
– اجرای سیستم‌های بازیافت آب و استفاده مجدد از آب‌های خروجی از فرآیندهای تغلیظ
– استفاده از فناوری‌های نوین برای کاهش تولید باطله‌های حاصل از فرآیندهای تغلیظ
– به‌کارگیری سیستم‌های هوشمند برای کنترل و بهینه‌سازی مصرف انرژی در تمامی مراحل تغلیظ
– انتخاب و استفاده از مواد شیمیایی که تأثیر کمتری بر محیط‌زیست دارند و از تخریب اکوسیستم جلوگیری می‌کنند
– پیاده‌سازی سیستم‌های هوشمند برای مدیریت مصرف آب و انرژی و کاهش هزینه‌های زیست‌محیطی
ذوب – به‌کارگیری کوره‌های پیشرفته با بهره‌وری بالا و کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای، از جمله کوره‌های برقی یا مبتنی بر انرژی‌های تجدیدپذیر
– نصب سیستم‌های بازیافت حرارت، برای استفاده مجدد از گرمای حاصل از فرآیند ذوب در دیگر بخش‌ها
– نصب فیلترها و سیستم‌های کنترل انتشار گاز برای کاهش تولید گازهای آلاینده و مدیریت انتشار گاز CO2
– بررسی و پیاده‌سازی استفاده از سوخت‌های پاک مانند هیدروژن به جای سوخت‌های فسیلی برای کاهش اثرات کربنی
– کاهش تولید باطله‌های سرباره و ایجاد سیستم‌های بازیافت برای استفاده مجدد از مواد معدنی باقیمانده
پالایشگاه – کاهش مصرف انرژی و مواد شیمیایی خطرناک از طریق بهینه‌سازی فرآیندهای پالایش و استفاده از روش‌های دوستدار محیط زیست
– استفاده از سیستم‌های با بازدهی بالا و مدیریت بهینه فرآیند الکترولیز برای کاهش مصرف برق
– بهبود سیستم‌های بازیافت آب و استفاده از مواد شیمیایی با مصرف بهینه و کاهش ضایعات
– استفاده از سیستم‌های هوشمند برای کنترل فرآیندها در زمان واقعی به‌منظور کاهش مصرف انرژی و افزایش بهره‌وری
– جمع‌آوری و بازیافت مواد باطله به منظور کاهش ضایعات و جلوگیری از آلودگی محیط زیست